๒ เมษายน วันคล้ายวันพระราชสมภพ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

ด้วยพระราชปณิธาน“ทรงโปรดที่จะเป็นครูและนักเขียนและถ้าต้องทรงเลือกอย่างใดอย่างหนึ่งแล้วพระองค์โปรดที่จะเลือกเป็นครู” พุทธศักราช ๒๕๒๑ จึงทรงเริ่มสอนหนังสือ โดยเป็นอาจารย์พิเศษร่วมบรรยายวิชาอารยธรรมแก่นิสิต ชั้นปีที่ ๑ ในทุกคณะของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยจากนั้นอีก ๒ ปี ทรงเข้ารับราชการในตำแหน่งอาจารย์ประจำ ในกองวิชากฎหมายและสังคมศาสตร์ส่วนการศึกษา โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า ในเดือนธันวาคม พ.ศ. ๒๕๒๓ ทรงทุ่มเทเวลาให้กับการสอนผ่านการจัดเตรียมเนื้อหาสาระด้านความเพียบพร้อม ทรงจัดทำสื่อการสอนในหลากหลายมิติและมิได้ให้จำเจอยู่ในเฉพาะภายในห้องเรียนหากแต่มีการจัดการศึกษานอกสถานที่เพื่อให้ศิษย์มีประสบการณ์ใหม่ ๆ และโลกทัศน์ที่กว้างไกลสมเป็นนักเรียนนายร้อยที่เป็นพลังทางปัญญาที่สำคัญของชาติบ้านเมืองสืบไปในอนาคต

ภายหลังทรงเป็นทั้งครู และผู้บริหารกองวิชาประวัติศาสตร์ส่วนการศึกษา โรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า ทรงเพิ่มประสบการณ์ใหม่ ๆ ด้วยการจัดให้การประชุมวิชาการอย่างสม่ำเสมอ รวมเวลากว่า ๒๑ ปี

• ทรงเป็นแบบอย่างของ “ครู” ทรงรักและศรัทธาใน “วิชาชีพครู” อย่างแท้จริง
• ทรงยกย่องเทิดทูน และมีพระกตัญญูต่อ “ครู” ผู้ประสิทธิ์ประสาทความรู้แด่พระองค์
• ทรงพระกรุณาเกื้อกูลอุปถัมภ์บำรุงครูและการศึกษาของชาติอย่าง กว้างขวางตลอดมา
• ทรงให้จัดตั้งศูนย์พัฒนาเด็กเล็กขึ้นทั่วประเทศ
• ทรงอนุเคราะห์เยาวชนในถิ่นทุรกันดารในด้านการศึกษานานัปการ
• ทรงบำเพ็ญพระองค์เป็นผู้นำในการอนุรักษ์และพัฒนาภูมิปัญญาและศิลปวัฒนธรรมไทย
• ทรงพระวิริยะอุตสาหะศึกษาเชี่ยวชาญในด้านการดนตรีไทยและสนับสนุนการดนตรีของสถานศึกษาทุกระดับ
• ทรงอุทิศกำลังพระวรกายกำลังพระสติปัญญาและกำลังพระราชทรัพย์เพื่อส่งเสริมการศึกษาของชาติเป็นคุณูปการยิ่งใหญ่เป็นที่ประจักษ์ชัดแจ้งแก่ปวงชนชาวไทยและชาวโลก สมเป็น “พระผู้ทรงเป็นครู”

---------------------------------------------------------------------------------------

ที่มา: สารานุกรมการศึกษาร่วมสมัย เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ในโอกาสฉลองพระชนมายุ ๕ รอบ ๒ เมษายน ๒๕๕๘